Zonne-energie redt chimpansees

Chimpansee in Bossou, Guinee Een chimpansee in zijn habitat (© Kalyanee Mam)
197.028 deelnemers

Chimpansees behoren tot onze naaste verwanten; desondanks bedreigen wij hun voortbestaan. Guinee wil een waterkrachtcentrale bouwen in het nationaal park Moyen-Bafing – de leefomgeving van 4.000 chimpansees. Verzoek president Condé om af te zien van dit project en in plaats daarvan in te zetten op zonne-energie.

Appel

Aan: Mijnheer de President van de Republiek Guinee Alpha Condé en de Organisatie voor de Ontwikkeling van het Riviersysteem van de Senegal (OMVS)

“De geplande Koukoutamba-stuwdam bedreigt het nationaal park Moyen-Bafing. Schrap alstublieft dit schadelijke project en bouw in plaats daarvan op zonne-energie.”

Lees de begeleidende brief

Het hoogland van Guinee is een ecologische schatkamer. Galerijbossen en savannes bieden een habitat voor zeldzame diersoorten zoals chimpansees en luipaarden. De rivier de Senegal ontspringt in het Fouta Djallon-gebergte, de zogenoemde “watertoren van West-Afrika”.

Precies hier, in de rivier de Bafing, wil president Alpha Condé een waterkrachtcentrale van 294 MW bouwen. Het stuwmeer zou dan 264 km2 van het land bedekken – meer dan de oppervlaktes van Amsterdam en Haarlem samen. 8.700 mensen zouden hun huizen en hun land kwijt raken en ook de vissers en dorpsbewoners stroomafwaarts zouden lijden.

Het zou een grote ramp zijn voor het hele milieu. De bouw van de Koukoutamba-dam is gepland in het hart van het nationaal park Moyen-Bafing. Bossen met een grote soortenrijkdom zouden worden verwoest door de dam, het stuwmeer en de bijbehorende infrastructuur zoals elektriciteitsleidingen en wegen. De habitat van 1.500 chimpansees zou voor altijd verloren gaan.

Het project zou onze naaste verwant de West-Afrikaanse Chimpansee een stukje dichter bij uitsterven brengen. Hun populatie is in 24 jaar tijd met zo'n 80 % gedaald, zodat de soort geldt als “met uitsterven bedreigd”. Guinee is het thuis van 18.000 van de in totaal 35.000 mensapen.

Het staat buiten kijf dat Guinee een van de armste landen van de wereld is en het land zijn stroomvoorziening moet verbeteren. Op het platteland heeft 97 % van de huishoudens geen elektriciteit.

Echter, de dam zou naar verwachting geen soelaas bieden: Driekwart van de geproduceerde elektriciteit is gereserveerd voor de buurlanden en een ander groot deel voor ondernemingen in de mijnbouwsector.

Maar Guinee heeft een energiebron die veel minder schadelijk is voor het milieu en ook de bevolking ten goede komt: zonne-energie.

Dus, Guinee, wees slim en zet in op zonne-energie!

Achtergronden

Meer over het stuwdamproject
---------------------------------

De dam moet 86 meter hoog en 1.292 meter lang worden. Afhankelijk van de instroom zou het stuwmeer dan tussen de 230 en 264 km2 land bedekken en 4,3 mld. m3 water bevatten.

Niet alleen de Koukoutamba-dam en het reservoir, maar ook de bijbehorende infrastructuur veroorzaaakt schade aan het milieu. Het project omvat 150 km aan wegen en twee elektriciteitsleidingen van 456 en 250 km lengte.

Nadat de Wereldbank zich heeft teruggetrokken uit het project en de financiering, is de regering op zoek naar andere geldbronnen. Waarschijnlijk zal het geld uit China komen, want het energieconcern Sinohydro is belast met de bouw.

De rol van de Wereldbank
---------------------------------

De situatie is bizar: Terwijl één tak van de Wereldbank, de International Finance Corporation, in belangrijke mate betrokken was bij de oprichting van het nationaal park Moyen-Bafing, heeft een andere tak de haalbaarheidsstudie en de studie over de sociale en milieueffecten van de stuwdam doorgevoerd. Deskundigen beschouwen de studie als onjuist en misleidend, omdat deze het aantal getroffen chimpansees tot slechts 300 bagatelliseert. In werkelijkheid zijn het er echter 1.500. De Wereldbank heeft zich uit het project teruggetrokken toen dit feit bekend werd.

Offset voor chimpansee-habitat
------------------------------

Milieuactivisten en wetenschappers prezen Guinee om de oprichting van het nationaal park Moyen-Bafing eind 2017. Het beschermde gebied wordt als zogenoemd "Chimpansee-offset" gefinancierd met middelen van de mijnbouwbedrijven Compagnie des Bauxites de Guinée en Guinea Alumina Corporation: In ruil daarvoor mogen zij de leefomgeving verwoesten van de bedreigde primaten. Dergelijke 'compensatiezones' moeten eigenlijk voor onbepaalde tijd bestaan. De bouw van de stuwdam in het nationaal park ondermijnt echter het idee van een blijvende bescherming van de chimpansees.

Terwijl mijnbouwbedrijven de habitat van chimpansees verwoesten, worden de 'compensatiezones' door een dam verwoest die elektriciteit levert voor de mijnbouwbedrijven.

Organisation pour la Mise en Valeur du Fleuve Senegal (OMVS)
------------------------------------------------------------

De landen Guinee, Mali, Mauritanië en Senegal hebben zich verenigd in de Organisatie voor de Ontwikkeling van het Riviersysteem van de Senegal (OMVS). Het doel is om over de grenzen heen de economische groei te bevorderen. De energiesector, en dus vooral de waterkrachtcentrales, is er deel van. De organisatie is van plan om 3 stuwdammen in Guinee te bouwen; Koukoutamba is daarvan de grootste.

Begeleidende brief

Aan: Mijnheer de President van de Republiek Guinee Alpha Condé en de Organisatie voor de Ontwikkeling van het Riviersysteem van de Senegal (OMVS)

Mijnheer de President Alpha Condé,
Geachte Hoge Commissaris Hamed Diané Semega,

Met de in 2017 opgerichte nationaal park Moyen-Bafing heeft Guinee een ecologische schatkamer. Het park biedt de leefomgeving voor 4.000 West-Afrikaanse chimpansees die worden bedreigd met uitsterven. Het park vormt dus een bolwerk voor het voortbestaan van de mensapen. Guinee heeft daarom een bijzondere verantwoordelijkheid voor hun bescherming.

Helaas vormt de geplande waterkrachtcentrale Koukoutamba een bedreiging voor de integriteit van het nationaal park Moyen-Bafing en het voortbestaan van niet minder dan 1.500 chimpansees – meer dan een derde van de populatie in dit gebied. Bovendien zouden ook talloze andere planten- en diersoorten hun habitat verliezen. 8.700 mensen zouden moeten worden verhuisd en de bevolking stroomafwaarts zou met nadelen geconfronteerd worden. Waarschijnlijk zal het project de lokale bevolking ook niet voorzien van de broodnodige elektriciteit, aangezien een groot deel van de geproduceerde elektriciteit zal worden geëxporteerd of geleverd aan mijnbouwbedrijven.

Wij respecteren het feit dat Guinee als soevereine natie verantwoordelijk is voor het welzijn van zijn bevolking, met inbegrip van de elektriciteitsvoorziening. De beslissing om een van de grote ecologische schatten te vernietigen zal echter diepgaande en onherstelbare gevolgen hebben.

Guinee bezit een veel duurzamere energiebron dan waterkracht: zonne-energie. Er zijn talloze voordelen aan verbonden: Zonne-energie is minder schadelijk voor het milieu, brengt minder financiële risico’s met zich mee en komt ten goede aan de bevolking op het platteland.

Daarom verzoeken wij u: Schrap het stuwdamproject en zet in op zonne-energie!

Met vriendelijke groet

Schrijf je nu in voor onze nieuwsbrief

Schrijf je in voor onze gratis nieuwsbrief en blijf op de hoogte – voor de bescherming van het regenwoud!