Geen geld naar verdrijving en mensenrechten-schendingen in Tanzania

Kudde olifanten in de Serengeti De bescherming van de natuur mag niet worden gekocht met mensenrechtenschendingen (© Rettet den Regenwald / Mathias Rittgerott)

Tanzania’s regering wil meer dan 20.000 mensen in naam van natuurbehoud en toerisme verdrijven om de oppervlakte van het Ruaha Nationaal Park te verdubbelen. De Wereldbank helpt deze expansie door een steunprogramma van 150 mln. US-dollar. Er zijn zelfs beschuldigingen van verkrachting en moord door rangers.

Nieuws & updates Appel

Aan: de President van de Wereldbank Ajay Banga

“Tanzania’s regering wil meer dan 20.000 mensen in naam van natuurbehoud verdrijven. Stop de medeplichtigheid van de Wereldbank.”

Lees de begeleidende brief

De Wereldbank financiert in Tanzania blijkbaar een project dat gericht is op de bescherming van het milieu. Er is echter sprake van zware mensenrechtenschendingen. Het Oakland Institute beschuldigt de bank die wordt gefinancierd door belastingbetalers ervan om ontheemding, verkrachting en moord “mogelijk te maken” (Unaccountable & Complicit).

Centraal in het schandaal staat het Ruaha Nationaal Park (RUNAPA). Het beschermde gebied in het hart van Tanzania is het thuis van miljoenen savannebeesten, van antilopen tot zebra’s. Bovendien is het een hotspot voor vogels – de ooievaar uit Europa overwintert hier.

Om het toerisme te bevorderen is de regering van plan om het park met meer dan 2 mln. hectare bijna te verdubbelen. Bovendien zullen er meer rangers worden ingezet.

Het 150 miljoen US-dollar REGROW-programma van de Wereldbank ondersteunt dit. In oktober 2022 kondigde minister Angeline Mabula aan dat meer dan 20.000 mensen ontheemd raken.

Het REGROW-project gaat niet over natuurbehoud. In plaats daarvan financiert de bank een repressief en gewelddadig model van economische groei", Anuradha Mittal, executive director Oakland Institute

Volgens het Oakland Institute beschuldigen inheemse mensen de rangers van seksueel geweld en andere wrede mishandelingen. Runderen worden in groten getale in beslag genomen om de bestaansbasis van de herders te vernietigen.

De strategie van geweld en ontheemding is niet nieuw voor de inheemse volkeren van Tanzania: Meer dan 100.000 Masai vechten bij de Ngorongoro krater en in de buurt van de Serengeti voor hun land en hun bestaanszekerheid.

Twee dorpelingen hebben al een klacht ingediend bij de Wereldbank, 852 kleine boeren klagen bij het Hooggerechtshof in de stad Mbeya.

Laat de Wereldbank weten: Mensenrechtenschendingen en ontheemding zijn niet aanvaardbaar.

Achtergronden

Persbericht van het Oakland Institute

Het Oakland Institute publiceerde op 28 september 2023 dit persbericht. Daarin zegt Anuradha Mittal, executive director van de organisatie: “Het REGROW-project gaat niet over de bescherming van wilde dieren of het natuurbehoud. In plaats daarvan financiert de bank een repressief en gewelddadig model van economische groei die is gebaseerd op de stijging van de inkomsten uit toerisme.”

"Gezien de internationale veroordeling van de gedwongen ontheemding van de Masai in Ngorongoro en Loliondo, is het verbazingwekkend dat de Bank medeplichtig wordt aan ernstige mensenrechtenschendingen door de uitbreiding van nog een nationaal park voor toerisme te steunen."

Problemen bij de uitbreiding van beschermde gebieden

Milieuactivisten en mensenrechtenactivisten over de hele wereld vrezen een sterke toename van landroof in naam van natuurbehoud. De reden hiervoor is dat bijna 200 landen tijdens de Biodiversiteitstop COP-15 van de Verenigde Naties in Montréal in december 2022 zijn overeengekomen om officieel 30 procent van hun land en wateren te beschermen tegen 2030. Dit staat bekend als “30 by 30".

Tot 300 miljoen mensen zouden hierdoor hun land en middelen van bestaan kunnen verliezen. De lukrake uitbreiding van beschermde gebieden zal de vernietiging van het milieu en het massale uitsterven van soorten echter niet stoppen.

Samen met talrijke organisaties heeft Red het Regenwoud de petitie “Aan de VN: Bescherm de biodiversiteit door de rechten van inheemse volkeren te versterken!” opgestart om te wijzen op dit gevaar.

Reactie van de Wereldbank:

In reactie op de beschuldigingen van ontheemding beweerde de Bank dat haar "mandaat zich niet uitstrekt tot het monitoren van het gedrag van regeringen van lidstaten of het ingrijpen in gevallen van vermeend wangedrag dat geen verband houdt met een door de Wereldbank gefinancierd project".

(The Bank also claimed that its mandate “does not extend to overseeing the conduct of Member countries’ government agencies or to intervening in the event of alleged wrongdoing unrelated to a World Bank-financed project.”)

Bovendien staat er: “Voor zover de overheid uitzettingen nastreeft om de grenzen van het park te verleggen, vallen dergelijke activiteiten buiten het toepassingsgebied van het Project.“

(“To the extent that the government is pursuing evictions for purposes of extending park boundaries, such activities would fall outside the scope of the Project.”)

Met betrekking tot de beschuldigingen van geweldsmisdrijven gepleegd door rangers, verklaart de Wereldbank dat zij geen wapens financiert. Strafbare feiten zoals moorden moeten aan de autoriteiten worden gemeld. Dit gaat voorbij aan het feit dat staatsveiligheidstroepen betrokken zijn bij gewelddaden, zoals in Loliondo tegen de Masai.

Citaat van dorpelingen:

Het Oakland Institute citeert één van de dorpelingen als volgt:

“De inwoners van Mbarali lijden enorm onder de gewapende rangers van RUNAPA. Ze behandelen hen wreed en doden hen zelfs zonder goede reden. Er is geen rechtsstaat. RUNAPA pakt land af van boeren en veehouders en we worden gedwongen om ons voorouderlijk land te verlaten. Als er geen maatregelen worden genomen, zullen de mensen in Mbarali tot armoede vervallen, wat niet de bedoeling is van het REGROW-project.”

(“People living in Mbarali are suffering very much from RUNAPA armed rangers. They treat them with cruelty, including killings, with no proper reason. No steps have been taken by the government. There is no rule of law. The land of the farmers and pastoralists is taken by RUNAPA and we are forced to leave our ancestral land. The communities of Mbarali, if steps are not taken, will fall into poverty, which was not the intention of the REGROW project.”)

Een inheemse man zei tegen de Britse krant The Guardian:

“Veel boeren konden dit jaar hun boerderijen niet bewerken, wat honger en armoede veroorzaakte. Veel inwoners van de dorpen in kwestie gaan een onzekere toekomst tegemoet en worden geconfronteerd met psychologische pijn." (...) "Ik wil dat de Wereldbank het project onmiddellijk stopzet en een forensisch onderzoek instelt naar de beschuldigingen van grove mensenrechtenschendingen in het projectgebied."

(“Many farmers were barred from cultivating their farms this year causing hunger and poverty. Many of the residents of the villages in question face an uncertain future and psychological pain.” (…) “I want the World Bank to immediately halt the project and conduct forensic investigation on the allegations of gross violation of human rights in the project area.”)

Eerste gevolgen voor de bevolking

Volgens het Oakland Institute heeft de dreiging van uitzettingen al invloed op het dagelijks leven van de mensen. Grote delen van de rijstvelden zijn niet bewerkt omdat ze voor de oogst hun land zouden kunnen worden uitgezet. In verschillende dorpen zijn huizen al gemarkeerd voor de sloop. De bouw van een middelbare school in het dorp Luhanga is stilgelegd. In het dorp Iyala is het aantal leerlingen dat overstapt van de basisschool naar de middelbare school drastisch gedaald. Ouders sturen hun kinderen niet meer naar school omdat ze met uitzetting worden bedreigd.

Toerisme

Toerisme is één van de belangrijkste economische sectoren en bron van inkomsten voor Tanzania.

De basis voor het plan van de regering om het toerisme te stimuleren was onder andere een studie van de Wereldbank. In januari 2014 benadrukte deze het onbenutte potentieel van het land. In plaats van één miljoen gasten in 2013 zouden er in 2025 jaarlijks acht miljoen toeristen kunnen arriveren. De regering van Tanzania richt zich nu blijkbaar vooral op toeristen uit China, India en Rusland.

Steunprogramma REGROW

REGROW werd in 2017 gestart en heeft een geplande looptijd van acht jaar. Het financieringsprogramma omvat de "verbetering van het beheer van natuurlijke en toeristische hulpbronnen in prioriteitsgebieden in het zuiden van Tanzania en toegang tot alternatieve inkomstenbronnen voor de lokale bevolking".

Het project heeft betrekking op vier beschermde gebieden: Mikumi Nationaal Park, Nyerere Nationaal Park, Udzungwa Mountains Nationaal Park en Ruaha Nationaal Park.

Van de 150 miljoen US-dollar is 106 miljoen bedoeld om de infrastructuur in de beschermde gebieden uit te breiden, bijvoorbeeld voor de aanleg van wegen om uitzichtpunten, landingsbanen en bezoekerscentra beter bereikbaar te maken. Daarnaast is er geld beschikbaar gesteld voor de bouw van zeven veiligheidsposten en uitrusting voor rangers. Het is de bedoeling dat de veiligheidstroepen het “illegale” gebruik van hulpbronnen, waaronder landbouw en begrazing, tegengaan.

In totaal werd 11,5 miljoen US-dollar gereserveerd voor alternatieve middelen van bestaan voor de lokale bevolking. Enkele duizenden huishoudens zouden geschikt worden gemaakt voor werk in het toerisme, bijvoorbeeld als safarigids, door het produceren en verkopen van handwerk en het verbouwen van voedsel voor toeristen. Het project heeft deze cijfers echter bij lange na niet gehaald.

Tot oktober 2023 heeft de Wereldbank 92 miljoen US-dollar betaald. 28 miljoen ervan na de officiële klacht van dorpelingen in juni 2023.

Ruaha Nationaal Park

Het gebied van het huidige nationale park werd in 1910 door de Duitse koloniale overheid aangewezen als Saba Game Reserve. In 1946 werd het door het toenmalige Britse koloniale bestuur omgedoopt tot Rungwa Game Reserve. Het werd tot nationaal park verklaard in 1964 met de oprichting van het huidige Tanzania.

De regering beweert dat de dorpen die nu getroffen worden door de ontheemding al sinds de geplande uitbreiding in 2008 binnen de grenzen van het park liggen en daarom illegaal zijn. De lokale bevolking betwist dit omdat de uitbreiding nooit is uitgevoerd en hun toestemming nooit is verkregen.

Het stroomgebied van de rivier Great Ruaha staat bekend als de “ecologische ruggengraat” van Tanzania. Het nationaal park herbergt één van de grootste olifanten- en leeuwenpopulaties van het land en meer dan 570 vogelsoorten. Luipaarden, cheeta's, hyena's, wilde honden, giraffen, buffels, zebra's, wrattenzwijnen en antilopen zijn er ook te vinden. In de rivier leven veel nijlpaarden, nijlkrokodillen en vissoorten.

In de Great Ruaha zijn in de jaren ‘70 en ‘80 twee waterkrachtcentrales gebouwd. De rivier wordt ook gebruikt om de rijstvelden van grote bedrijven te irrigeren. De regering probeert de waterkracht, de rijstteelt en het toerisme uit te breiden, hoewel het rivierpeil de afgelopen jaren is gedaald. De lokale bevolking wordt er ten onrechte van beschuldigd verantwoordelijk te zijn voor deze daling.

Inheemse bevolking

In de regio leven sinds generaties de inheemse volkeren Sangu, Sukuma en Masai.

De Sangu worden beschouwd als de oorspronkelijke bewoners van de Ihefu wetlands. Al in prekoloniale tijden lieten ze hun vee grazen op de Great Ruaha.

Begeleidende brief

Aan: de President van de Wereldbank Ajay Banga

Geachte meneer Ajay Banga,

Informatie over het project REGROW (Resilient Natural Resource Management for Tourism and Growth) van de Wereldbank in Tanzania heeft mij doen opschikken. Zoals blijkt uit het bericht Unaccountable & Complicit van het Oakland Institute dat de steun voor de bank ter uitbreiding van het Ruaha Nationaal Park (RUNAPA) direct samen lijkt te hangen met ontheemding en mensenrechtenschendingen.

Hoewel in documenten van de bank staat dat het project geen ontheemding als gevolg zal hebben kondigde de minister van Land, Huisvesting en Stadsontwikkeling op 25 oktober 2022 publiekelijk aan dat de regering zal zorgen voor een gedwongen verhuizing van meer dan 20.000 inheemse mensen om de expansie van RUNAPA mogelijk te maken.

Dorpelingen verwijten de door REGROW gefinancierde rangers van de nationaal park autoriteit TANAPA van moord en talrijke gewelddaden sinds het begin van het project in 2017. De autoriteiten nemen bovendien grote hoeveelheden vee in beslag die er dan worden geveild, wat ernstige gevolgen heeft voor het levensonderhoud van de herders. Het geweld en de inbeslagnames zijn waarschijnlijk bedoeld om mensen onder druk te zetten het gebied te verlaten.

Het verslag Unaccountable & Complicit biedt moeilijk te weerleggen bewijs dat de Tanzaniaanse regering de werkprocedures en beschermingsmaatregelen (operating procedures and safeguards) van de Wereldbank schendt door ontheemding te plannen zonder formeel hervestigingsplan en zonder behoorlijke procedure voor overleg en compensatie. Het REGROW-projectteam ontkende elke verantwoordelijkheid ten opzichte van het Oakland Institute en ondernam daarom geen actie toen het op de hoogte werd gesteld van mensenrechtenschendingen. Deze voortdurende passiviteit is onaanvaardbaar.

De wreedheden die de Tanzaniaanse regering begaat tegen haar eigen bevolking en de overduidelijke minachting voor de werkprocedures en beschermingsmaatregelen (operating procedures and safeguards) van de Wereldbank diskwalificeren het land in onze ogen voor financiering.

Ik verzoek u dringend om verdere betalingen in het kader van REGROW stop te zetten en de medeplichtigheid van de Wereldbank onmiddellijk te beëindigen.

Met vriendelijke groet,

Nieuws & updates

Wereldbank stelt onderzoek in

De Wereldbank onderzoekt de verwijten tegen het REGROW-Project dat gefinancierd wordt door de bank in Tanzania. Het project heeft als doel om het RUAHA Nationaal Park uit te breiden. Centraal bij het onderzoek zal de nationale park autoriteit TANAPA staan wiens rangers worden beschuldigd van moord, marteling, verkrachtingen illegale inbeslagname van vee.

De reden voor het onderzoek was de klacht van dorpelingen van het Mbarali-district die in juni 2023 is ingediend op hun naam door het Oakland Institute. “Het geweld is systeem-gerelateerd dus kan het onderzoek door de bank niet alleen gericht zijn op enkele ‘rotte appels’. De bank moet herkennen dat het geweld en het misbruik instrumenten zijn van een kwaadaardig beleid om de mensen te verdrijven van hun land”, zegt executive director Anuradha Mittal van het instituut.

Red het Regenwoud verwelkomd de beslissing van de Wereldbank – als eerste stap. De eis van onze petitie blijft bestaan: De bank moet de betalingen in het kader van REGROW stopzetten en de medeplichtigheid met TANAPA respectievelijk de Tanzaniaanse regering stoppen.

Footnotes

bijna te verdubbelen

Op papier breidde de regering de grenzen van RUNAPA in 2008 uit tot meer dan 2 miljoen hectare (20.226 km2), maar het besluit werd nooit uitgevoerd. De inwoners van de wettelijk geregistreerde dorpen hebben nooit hun vrije, voorafgaande en geïnformeerde instemming gegeven en zijn in het gebied gebleven.

In haar projectdocument vermeldt de Wereldbank 13.000 km2 als de grootte van RUNAPA.

Nu voert de regering de uitbreiding van het park daadwerkelijk uit en kondigde in oktober 2022 plannen aan om dorpen op te heffen omdat ze binnen RUNAPA lagen.


REGROW-programmaDe volledige naam van het financieringsprogramma is Resilient Natural Resource Management for Tourism and Growth. Gedetailleerde informatie vind je op deze website van de Wereldbank.


20.000 mensen

Getroffen zijn de inwoners van de vijf dorpen Luhanga, Madundasi, Msanga, Iyala en Kilambo in de buurt van het Ruaha Nationaal Park. Daarnaast zijn er 47 woonkernen van 14 andere dorpen.


wrede mishandelingenDit wordt gedetailleerd beschreven in het bericht van het Oakland Institute vanaf pagina 10.


te vernietigen

Ook de publicatie Peoples Dispatch doet verslag van verkrachtingen en geweld (“Tanzanian farmers are paying for “conservation” with their land and lifes”).


klacht ingediend bij de Wereldbank

De twee dorpelingen dienden de klacht in namens een groot aantal mensen die de klacht ook wilden ondertekenen. Formeel zijn er echter maar twee nodig. Om veiligheidsredenen blijven ze anoniem.

Hier vind je de gedetailleerde ontvangstbevestiging van de klacht.

Deze petitie is ook beschikbaar in de volgende talen:

79.310 deelnemers

Help ons 100.000 te bereiken:

Laatste activiteiten

Schrijf je nu in voor onze nieuwsbrief

Schrijf je in voor onze gratis nieuwsbrief en blijf op de hoogte – voor de bescherming van het regenwoud!