Een oostelijke laaglandgorilla in het Kahuzi-Biega National Park Een oostelijke laaglandgorilla in het Kahuzi-Biega National Park (© Rettet den Regenwald / Mathias Rittgerott) Het Batwa-volk dichtbij het Kahuzi-Biega National Park In een Batwa-dorp aan de rand van het Kahuzi-Biega National Park, Democratische Republiek Congo (© RdR/Mathias Rittgerott) Gorilla Bonané in het bamboe De zilverrug Bonané. Links zit een jong dier verstopt (© RdR/Mathias Rittgerott) Oostelijke laaglandgorilla’s met tweelingen in het Kahuzi-Biega National Park Gorilla’s met tweelingen zijn uitermate zeldzaam (© RdR/Mathias Rittgerott) Batwa-dorp met theetuin in het Kahuzi-Biega National Park De inheemse Batwa leven aan de rand van het nationaal park. De theetuinen zijn niet van hen. (© RdR/Mathias Rittgerott)

De Batwa en de gorilla's

In het thuis van de met uitsterven bedreigde gorilla's aan de rand van Kahuzi-Biega National Park in de Democratische Republiek Congo zet de organisatie CAMV zich in voor de inheemse Batwa.

Projectoverzicht

OnderwerpenMensen

Projectdoel De bestaansbasis van de inheemse Batwa moet worden verbeterd

Activiteiten Landrechten verkrijgen, inkomen genereren, bomen planten

 

De zilverrug Bonané is helemaal ontspannen: de gorilla zit in de ochtendzon en knabbelt met genoegen aan bamboestokken. Dichtbij turnt een jong dier door het hoge gras. Allebei zijn nauwelijks geïnteresseerd in de bezoekers. Op een gegeven moment staat Bonané op en sjokt met het jong naar het bos. Hier wacht zijn vrouwtje met tweelingen op haar rug.

 

Bonané en zijn familie zijn een attractie in het Kahuzi-Biega National Park dat helemaal in het oosten is gelegen van de Democratische Republiek Congo. Er is geen andere plaats in de wereld waar toeristen oostelijke laaglandgorilla's in vrijheid kunnen observeren. Het reservaat staat niet alleen daarom internationaal bekend als Unesco-werelderfgoed.

Ook het landschap van de Albertine Rift, die deel uitmaakt van de Grote Slenk, is heel indrukwekkend. Tussen de twee uitgedoofde vulkanen Kahuzi (3.308 meter hoog) en Biega (2.790 meter) strekt zich een bergketen uit die bedekt is met dichte bossen. Het Kivumeer ligt op de oostelijke flank, en het Congobekken – het op één na grootste regenwoudgebied ter wereld – begint in het westen. Dit gebied is grotendeels nog intact. Zijn bescherming speelt een belangrijke rol om de klimaatcrisis nog te kunnen beperken.

Naast de gorilla's leven in het Kahuzi-Biega National Park nog chimpansees en twaalf andere soorten primaten. Bovendien is het bos het thuis van bosolifanten, nijlpaarden en luipaarden. Van de 349 vogelsoorten zijn 42 endemisch – ze zijn dus uitsluitend hier te vinden. Er is zo’n grote soortenrijkdom in het park omdat het zowel gebergtes als ook laaglandgebieden omvat.

Onze partner CAMV

 

In de dorpen aan de rand van het Kahuzi-Biega National Park is de organisatie Centre d’accompagnement des Autochtones Pygmées et Minoritaires Vulnérables (kort: CAMV, centrum voor de begeleiding van inheemse pygmeeën en kwetsbare minderheden). Pacifique Mukumba is de voorzitter van de organisatie. Het werk van CAMV richt zich met name op de inheemse Batwa-bevolking.

Uitdagingen en oplossingen

De bescherming van de gorilla's is de zonzijde van het Kahuzi-Biega National Park maar de geschiedenis van de inheemse Batwa is de schaduwzijde. Zij leefden hier ooit in harmonie met de natuur in de bossen als half-nomadisch volk. Dankzij hun manier van leven zijn de bossen nog intact. Maar zij zijn het die nu in armoede leven als gevolg van het natuurbehoud: Door de oprichting van het park in 1970 en vooral de uitbreiding in 1975 tot 600.000 hectare zijn zij hun huizen kwijtgeraakt.

Velen zijn werkloos en hebben geen land waarop ze landbouw zouden kunnen bedrijven. Ze krijgen geen werk in het nationaal park en de inkomsten van de toeristen gaan naar elders. Bijzonder beangstigend is het geweld dat de Batwa ervaren van de parkwachters wanneer zij het beschermde gebied betreden. Bovendien trekken milities door de jungle – en de Batwa komen in de frontlinie terecht wanneer het leger vecht tegen schutters.

Pacifique Mukumba en zijn medewerkers zijn al jaren bezig om de rechten van de inheemse bevolking en de bescherming van het regenwoud te verzoenen. Want de natuur kan niet worden bewaard als de inheemse bevolking buitengesloten wordt.

​In een recent project stelt CAMV land veilig in de dorpen Bitale en Buziralo waarvoor de Batwa collectieve eigendomsrechten ontvangen. Op deze percelen kunnen zij dan landbouw bedrijven en mango- en sinaasappelbomen aanplanten. Bovendien worden boomsoorten geplant die stikstof in de bodem opslaan, deze tegen erosie beschermen en de waterhuishouding stabiliseren. Dit helpt de bestaansmiddelen van de mensen te waarborgen en vermindert de druk op de bossen voor bijvoorbeeld brandhout. In de modeldorpen nabij de provinciehoofdstad Bukavu worden in eerste instantie boomkwekerijen voor 20.000 zaailingen opgezet en 14 composteringsinstallaties gebouwd. CAMV ziet erop toe dat naast de 280 Batwa-huishoudens ook 120 huishoudens van hun niet-inheemse buren profiteren van dit project om conflicten te voorkomen.

Hoewel de oorsprong van CAMV aan het Kivumeer ligt, is de organisatie ver buiten de provincie actief. Bovendien is de in 1995 opgerichte organisatie werkzaam als waarnemer en adviseur in meerdere commissies van de VN en de Afrikaanse Unie vooral m.b.t. vragen over mensenrechten en rechten van inheemse volkeren. Sinds 2022 is CAMV een partner van Red het Regenwoud.

Als je de Batwa wilt steunen, gebruik dan alsjeblieft het donatieknopje onder "Donatie voor de beschermers van het regenwoud".

Schrijf je nu in voor onze nieuwsbrief

Schrijf je in voor onze gratis nieuwsbrief en blijf op de hoogte – voor de bescherming van het regenwoud!