Uganda: Protest tegen aardoliepijpleiding is niet crimineel!

De rechtszaak tegen de negen jonge milieuactivisten is eindelijk voorbij. Een gerecht in Kampala heeft de aanklacht tegen de studenten laten vallen. De activisten hebben zich nooit laten intimideren.

Aan: Directrice van het Openbaar Ministerie Jane Frances Abodo, cc aan het EU-Parlement en de EU-vertegenwoordiging in Oeganda

“Trek de aanklacht tegen de negen studenten in. Stop met het intimideren van de critici van EACOP en van andere aardolieprojecten.”

Lees de begeleidende brief

De oliemaatschappijen TotalEnergies uit Frankrijk en China National Offshore Oil Corporation (CNOOC) willen in het noordwesten van Uganda honderden boorputten slaan en 200.000 vaten olie per dag produceren. De projecten heten Tilenga en Kingfisher. Er zijn plannen om zelfs in het Murchison Falls Nationaal Park te boren. (Steun ook deze petitie alsjeblieft.)

Een belangrijk deel van het project is de 1.445 km lange pijpleiding EACOP naar de haven van Tanga in Tanzania.

Er zijn tal van natuurbeschermings- en mensenrechtenorganisatie bezig om tegen EACOP te vechten. Ze klagen over landroof, het verlies van bestaansmiddelen van veel lokale bewoners en de vernietiging van het milieu. Bovendien zou de oliewinning een ramp zijn voor het klimaat.

Volgens een studie zou het project binnen 25 jaar net zoveel broeikasgassen uitstoten als Uganda en Tanzania samen.

Vanwege het protest van het wereldwijde netwerk StopEACOP, waartoe ook Red het Regenwoud behoort, hebben al 24 grote banken en 18 verzekeringsmaatschappijen toegezegd hun handen van het project af te houden.

Onze partnerorganisatie Tasha zet zich ook in tegen EACOP.

Aan: Directrice van het Openbaar Ministerie Jane Frances Abodo, cc aan het EU-Parlement en de EU-vertegenwoordiging in Oeganda

Honorable Justice Jane Frances Abodo, directrice van het Openbaar Ministerie,

We schrijven u om onze bezorgdheid te uiten over de zaak van de universiteitsstudenten die werden gearresteerd voor het rechtmatig uiten van hun mening over de resolutie van het Europees Parlement over mensenrechtenschendingen in Uganda en Tanzania in verband met investeringen in projecten voor fossiele brandstoffen.

Wij vragen de OPDD om de aanklacht tegen de negen studenten in te trekken. Stopt u met het intimideren van de critici van EACOP en van andere aardolieprojecten.

Met vriendelijke groet,

Welke samenhang is er tussen het klimaat en het regenwoud?

Regenwouden zijn complexe ecosystemen waarin planten, paddenstoelen en dieren nauw met elkaar verweven zijn. Ze spelen een cruciale rol voor het lokale en wereldwijde klimaat. Planten vangen koolstofdioxide (CO₂) uit de lucht op. Met behulp van water en zonlicht creëren ze suiker en van daar andere bouwstenen van planten. Op die manier wordt de koolstof in stammen, bladeren en wortels gebonden. De zuurstof die daarbij vrijkomt wordt in de atmosfeer afgegeven. Dit hele proces wordt fotosynthese genoemd.

Volgens schattingen binden regenwouden 250 miljard ton CO₂, een groot deel daarvan in veenbossen. Wereldwijd komt dit overeen met 90 keer de door de mens veroorzaakte uitstoot van broeikasgassen per jaar. 40% van het zuurstof in de atmosfeer is afkomstig uit de regenwouden. Het beeld van de bossen als “groene longen” is niet helemaal coherent, maar wel goed te onthouden.

Regenwouden produceren zelf een groot deel van de hoge neerslag die gelijkmatig over het jaar verdeeld is. Een belangrijk aspect hiervan is “evapotranspiratie”, d.w.z. het vocht dat de planten afgeven via hun bladeren. Hoewel het warm en vochtig is in de bossen, stralen de wolken een groot deel van het zonlicht terug de ruimte in – en koelen zo de atmosfeer. Zonder dit effect zou het nog warmer zijn in de gebieden.

Intacte bossen spelen een belangrijke rol bij de klimaatverandering doordat ze fungeren als koolstofreservoirs en regenmakers. Bovendien hebben ze een sleutelrol in de strijd tegen klimaatrampen.

Het probleem: Klimaatcrisis en bosvernietiging

Maar de regenwouden zijn steeds minder in staat om hun functie als klimaatstabilisatoren te vervullen. Integendeel: bij de vernietiging ervan, bijvoorbeeld voor plantages, weilanden of mijnbouwprojecten, komen grote hoeveelheden broeikasgassen vrij. In 1997 waren bosbranden in Indonesië bijvoorbeeld verantwoordelijk voor een derde van de totale wereldwijde uitstoot. De vernietiging van veenbossen heeft een bijzonder verwoestend effect.

Volgens een studie gepubliceerd in het tijdschrift Nature kunnen de regenwouden vanaf 2035 veranderen van CO₂-reservoirs in CO₂-bronnen, alleen al door veranderende klimatologische omstandigheden en groeiomstandigheden – die de klimaatcatastrofe verder aanwakkeren.

Omdat het ecosysteem van het regenwoud op veel manieren met elkaar is verweven, kan het hele netwerk eronder lijden als het op één punt wordt beschadigd. Dit is het geval met de watercyclus. Als er drogere periodes optreden als gevolg van de wereldwijde klimaatverandering, die nu al wordt waargenomen, kan deze cyclus instorten. De altijd groene, weelderige regenwouden worden savannen met minder soorten. Het lokale klimaat verandert: het wordt droger en heter.

De 18 zogenaamde omslagpunten in het klimaatsysteem zijn bijzonder bedreigend: als de klimaatverandering in bijvoorbeeld het Amazonegebied eenmaal een bepaalde omvang heeft bereikt, kan het proces en daarmee het verlies van het regenwoud in zijn huidige vorm niet meer worden gestopt.

Het is duidelijk: de klimaatcrisis is door de mens veroorzaakt. 98 procent van de wetenschappers die zich met klimaatwiskunde bezighouden, is het hiermee eens. Omdat het klimaat een zeer complex systeem is, ontdekken onderzoekers voortdurend nieuwe verbanden, interpreteren ze gegevens anders en herzien ze voorspellingen. Dit is heel normaal in de wetenschap. De bevindingen van klimatologen worden echter steeds alarmerender.

De oplossing: Regenwoudbescherming is klimaatbescherming

Voor de klimaatbescherming moeten regenwouden worden behouden omdat de crisis zou verergeren als de bossen vernietigd blijven worden. Bovendien zijn ze onontbeerlijk als koolstofreservoirs. Klimaatbescherming is dus regenwoudbescherming en andersom.

• Laten we de regenwouden behouden en schade herstellen. Bossen zijn veel meer dan alleen koolstofreservoirs en -putten, het zijn diverse ecosystemen en de habitat van miljoenen mensen.
• Laten we het klimaat beschermen en tegelijkertijd de biodiversiteit bewaren. Klimaatcrisis en het uitsterven van soorten zijn twee existentiële crises die we hand in hand moeten overwinnen.
• Laten we de rechten van inheemse volkeren versterken die in de regenwoudgebieden leven. Zij zijn meestal de beste beschermers van het bos.
• Laten we onze manier van leven en zakendoen fundamenteel veranderen. We moeten ons verbruik van energie, voedsel en grondstoffen verminderen in plaats van het op peil te houden met "groene producten". We moeten stoppen met het verbranden van kolen, olie en aardgas.
• Laten we verkeerd klimaatbeleid hervormen: We moeten een einde maken aan het foute gebruik van biobrandstoffen, vooral als die gebaseerd zijn op palmolie, soja of suikerriet, en stoppen met het verbranden van bomen in energiecentrales.
• Wij zeggen nee tegen "aflaathandel" met compensatieprogramma's, waarbij bedrijven bijvoorbeeld betalen voor milieubeschermingsmaatregelen in ruil voor toestemming om broeikasgassen te blijven uitstoten.
• Wij verwerpen zogenaamd klimaatvriendelijkere overbruggingstechnologieën zoals het vervangen van steenkool door aardgas.

Op 28 augustus hebben activisten van Youth for Green Communities de 59.420 handtekeningen die de petitie toen telde aan het Openbaar Ministerie overhandigd.

Op 4 september 2023 vond de derde hoorzitting plaats in Kampala. Het Openbaar Ministerie presenteerde geen bewijs op de eerste hoorzitting en verscheen niet op de tweede.

Helaas heeft het gerecht het proces niet verworpen maar in plaats daarvan nieuwe zittingen voor eind oktober en begin november ingepland. De studenten weten dus ook verder niet hoe de zaak zal aflopen.

Succes · 17 nov 2023

Milieuactivisten winnen rechtszaak

De rechtszaak tegen negen milieuactivisten in Uganda is eindelijk afgelopen. Een rechtbank in Kampala heeft de aanklacht verworpen tegen de studenten die hadden gedemonstreerd tegen de oliepijpleiding EACOP. De activisten hebben zich nooit laten intimideren en gaan door met hun strijd.

meer